Здружението на инвалиди од НАТО мировни мисии на Република Северна Македонија „Верба и надеж“ во Тетово одржа прва прес-конфренција со која сака во јавноста да ја претстави потребата oд законски измени и институционална поддршка на луѓето од оваа земја кои како цивили работеле во земји каде имало мировни мисии на НАТО а по враќањето дома се соочуваат со здравствени и друг вид проблеми.
Според нивните проценки во овие 20 години околу 13 илјади граѓани како цивили работеле во земји како Авганистан, Ирак, Џибути каде имало мировни мисии и сите имаат некакви проблеми па затоа формирале здружение кое се бори за поголема институционална поддршка.
-Поднесовме барање до Собранието за формирање на анкетна комисија која ќе ги регулира правата и статутот на поголема група граѓани, инвалиди од НАТО мировни мисии.Според нашите бројки, станува збор за околу 13.000 лица – инвалиди од НАТО мировни мисии, додека пак според државната статистика и проценки, бројката изнесува 989. Сметаме дека околу 2000 се во Тетово, 1000 во Скопје и над 10 000 во Куманово, изјави Катерина Георгиевска, претседателката и основачка на здружението.
-Целта на анкетната комисија е изготвување и имплементирање на закон за инвалиди од НАТО мировни мисии, изготвување на регистар на НАТО дијагнози, формирање на лекарска комисија за утврдување на инвалидност на цивилни лица од НАТО мировните мисии, како и остварување на право на инвалидска пензија од НАТО дијагнози, рече Драган Цветковски, надворешен соработник.
Повратниците од мисиите уверуваат дека промените се потребни затоа што луѓето кои се вратиле од земјите каде имало војна се соочуваат со проблеми кои тука не постоеле.
-Бараме државата да се грижи за инвалидите и нивните семејства, институционално, да поголема здравствена заштита, едукација на лекари кои на пример никогаш немале вакви дијагнози, пред 4-5 години. Имаме мал број на психијатри за вакво нешто особено во Куманово. На овој проблем системски да му се придне и да се решава, истакна Цветковски.
Здружението преку психологот Гордана Нестора, ја изработи и публикацијата „Што е PTSD“ за пост трауматско стрес растројство која дава објаснување за оваа здравствена ситуација, за нејзините симптоми и начините на справување.
-Она што ние работиме е ресоцијализацијата на личностите, повратниците од мисиите. Поради симптоми како што се изолирање, напади, обиди за самоубиство, алкохолизам, употреба на дрога, за да се се анестезира личноста да не го доживува на таков начин, изјави Гордана Нестора.
Здружението е со седиште во Куманово каде има и канцеларија од 2019 за сите кои имаат потреба за лекарски евалуција и оставрување на социјални права.
ас